Geluid

Jim Marshall: een kleine retrospectieve

Na een lange strijd tegen kanker overleed Jim Marshall op 5 april jongstleden. Zonder scrupules kunnen we stellen dat Marshall de meest iconische gistaarversterkers tot op heden maakte. En met nog minder scrupules kunnen we stellen dat rockmuziek vandaag niet zou zijn wat het is zonder zijn ingeniositeit. Muzikanten en liefhebbers wereldwijd zijn een groot man kwijt…

,

Geboren in 1923 in het West-Londense Acton had Jim Marshall's niet bepaald gemakkelijk . Hij groeide op in wereld zonder Mtv, Spotify, rock & roll maar vooral in één zonder geneesmiddelen voor Tuberculose. Op dertienjarige leeftijd sloeg de ziekte op zijn botten en in die ruige big band-tijden vond men geen betere oplossing dan de patiënten van kop tot teen in de plaaster te steken. Om die reden verliet hij school op zijn dertien jaar.

Met als enige bagage de school of hard knocks werd hij van jongs af aan jobhopper. Hij werkte onder andere als bakker in een koekjesfabriek, confituur-smelter en aan de band in een conservenfabriek. Daar sneed hij per ongeluk zijn duim af maar dat hield zijn muzikale ambities niet tegen. Op zijn veertiende nam hij zanglessen en leerde hij tapdansen. In zijn vrije tijd las hij boeken in de stijl van "elektriciteit en engineering voor dummy's".

Door zijn zwak gestel werd hij tijdens WO II afgekeurd om te dienen in het leger. Hij ging dan maar aan slag bij een Cramic Engineering en stak daar een grondige basiskennis elektronica op.

Door de oorlog waren er ook veel te weinig mannelijke jonge zangers en begon hij te zingen in een 7 koppige bigband. Morbide maar hier gruwelijk accuraat: de ene zijn dood is de andere zij brood. Toen al bouwde Marshall PA's, kabinetten en versterkers.

Door een tekort aan benzine gingen Marshall en zijn band met de fiets naar hun optredens. Jim reed rond met een bakfiets en moest de kabinetten zodanig bouwen dat ze in de bak zouden passen. Vooral in die tijd was het "not done" zo veel drivers in zo'n klein kabinet te steken. De vormen en verhoudingen van een Marshall speaker-kabinet zijn op die manier een relikwie van de oorlog.

,

Toen de drummer van de band werd opgeroepen om te gaan vechten aan het front nam hij plaats achter het drumstel. Hij leek daar eigenlijk nog meer op zijn gemak dan achter de microfoon. Na de oorlog was Marshall zo'n goede drummer geworden dat hij les begon te geven. Zijn lijst oud-leerlingen heeft meer weg van een hall of fame. Onder andere Mitch Mitchell (The Jimi Hendrix Experience), Micky Walter (Little Richard) en Mick Underwood (Ritchie Blackmore) leerden bij hem drummen.

Met het geld dat hij verdiende als drumleraar opende hij in 1960 een muziekwinkel. Hij deed goede zaken en voerde Gibson en Fender gitaren in. Na een paar jaar leek het hem lucratiever om verkoopwaar zelf te bouwen, maar dacht dat hij het niet aan de straatstenen zou kwijt raken. Bovendien wou hij ook in de verste verte geen generieke versterker bouwen en zat dus in een design- en verkoopsimpasse.

Het is pas wanneer Pete Townshend (The Who) hem vroeg om iets "bigger and louder", dat Marshall zijn kans ziet. Hij neem Dudley Craven, een ex-werknemer bij EMI, als leerjongen onder de vleugels en samen ontwierpen ze de eerste versterker onder de "Marshall Amplification" vlag. Zes prototypes later waren Townshend en andere klanten blij met de sound die rock-muziek tot vandaag de dag definieert.

Je moet in gedachten houden dat in die tijd er geen effecten-pedalen bestonden. Distortion, fuzz en tremolo waren er niet. In feite werden ze – distortion in het bijzondere – als onwenselijke beschouwd. Jim Marshall was de eerste die er in geslaagd was een versterker te bouwen die "scheurde" en mensen hielden ervan.

De o zo iconische sound van hedendaagse rockmuziek was ongehoord voor de komst van Marshall.

,

Heel snel na release zweerden grote muzikanten wereldwijd trouw aan Marshall Amps als een industriestandaard. Eric Clapton, Jimmy Page en gitaargod Jimi Hendrix werden al snel vaste klant bij Marshall. De typische Hendrix-sound was in essentie een artefact van Marshall versterking. Door ze zodanig luid te zetten ontstond in de buizen serieuze vervorming en een warme natuurlijke brom. Dat en Hendrix' virtuositeit zetten Marshall op de markt om zijn plaats nooit meer af te geven.

Heel snel werd Marshall een waar icoon. De zwarte kasten met gouden belettering en dito knoppen werden synoniem met de excessen, bravoure en majestueusiteit die inherent vasthangen aan rock & roll. Het is niet voor niets dat Jim Marshall de titel "The Lord of Loud" kreeg. Niet alleen van fans, ook de koningin van Engeland eerde hem in 2003 met een medaille van The Order of the British Empire.

Ook al werd hij een superster, Jim Marshall bleef een trotse ambachtsman en de productie is tot op heden nog steeds in Londen.

Op 5 april verloor hij de strijd tegen kanker. Jim Marshall werd 88 jaar.
 

Gerelateerde artikelen

Reacties zijn gesloten.